["12 Years a Slave"]

Solomon Northup (Chiwetel Ejiofor) leeft als een vrije, gekleurde Amerikaan in Washington, in de 19eeeuw, kort voor de burgeroorlog. Hij is een gerespecteerd persoon in de gemeenschap en woont in een prachtig huis met zijn vrouw en twee kinderen. Aan zijn leven als vrij man komt een abrupt einde wanneer hij wordt ontvoerd en verkocht als slaaf in het zuiden van de Verenigde Staten, waar slavernij op dat moment de normaalste zaak van de wereld is. Nadat hij van de initiële shock hiervan is bekomen, leidt hij een relatief leefbaar leven onder de humane ‘eigenaar’ Ford (Benedict Cumberpatch). Hij raakt echter in conflict met zijn opzichter Tibeats (Paul Dano) en wordt daarom doorverkocht aan de meedogenloze en wrede slavendrijver Epps (Michael Fassbender) en zijn al even sadistische vrouw (Sarah Paulson). 

12 Years a Slave was al lang voordat de film gemaakt werd een hersenspinsel in het hoofd van regisseur Steve McQueen. Hij wilde al een film maken over een vrij man die wordt ontvoerd en daardoor slaaf wordt. Zijn vrouw wees hem toen op de autobiografie van Solomon Northup. John Ridley adapteerde het boek naar een filmscenario en het project was geboren. En met groot succes, want 12 Years a Slave wordt gelauwerd door critici en mocht de hoofdprijs voor Beste Film meenemen tijdens de 86e Oscaruitreiking. Daarnaast zijn er gouden beeldjes uitgedeeld voor het scenario en voor de beste vrouwelijke bijrol in de persoon van Lupita Nyong’o. Het moet een betekenisvolle bekroning zijn op het harde werken van cast en crew. 12 Years a Slave brengt namelijk de slavernij en al haar gruwelijkheden in beeld als nooit tevoren. Naar verluidt is Michael Fassbender zelfs flauwgevallen na een intense scène en stortte ook Michael K. Williams emotioneel in elkaar na het filmen van een zware scène. Waardoor komt het dat 12 Years a Slave zo’n intense ervaring is? Het antwoord op deze vraag is niet in één zin samen te vatten, maar zit in de samenwerking van alle elementen. De sets en kostuums zijn met zoveel oog voor detail neergezet dat het na het kijken van de film is alsof je zelf in deze periode hebt geleefd en erbij was. Dit gevoel wordt versterkt door de camera die soms wel minutenlang statisch op een tafereel is gericht, waardoor je er volledig ingezogen raakt. Het camerawerk en het script zijn uitstekend, maar wat de film echt bijzonder maakt is de talentrijke cast en hun intense werk. Chiwetel Ejifor speelt de rol van zijn leven en zet een zeer memorabel personage neer. En dan te bedenken dat hij de rol aanvankelijk weigerde omdat hij het niet aandurfde. Gelukkig wist McQueen hem toch over te halen. Er zijn eerder films gemaakt over de slavernij, maar nooit raakten deze pogingen je zo diep in het hart. 12 Years a Slave is wat dat betreft geen entertainment dat gemakkelijk te verteren is. Het is zware kost, maar voor een filmliefhebber essentiële kost. Het is tegelijkertijd een historisch belangrijke film omdat de gruwelijkheid, onmenselijkheid en vooral onzinnigheid van de slavernij als nooit tevoren in beeld is gebracht. In het verleden is de Oscar weleens naar films gegaan waarvan het twijfelachtig is of ze het verdienen, maar in dit geval is het zéér terecht. 12 Years a Slave is verplichte kost.