["Solaris (SE)"]

Psychiater Chris Kelvin (George Clooney) wordt op een vreemde missie gestuurd. Hij krijgt de taak om te onderzoeken wat er precies aan de hand is op het ruimtestation rond de mysterieuze planeet Solaris. Men stuurde al verschillende onderzoeksteams, maar deze zijn nooit teruggekeerd. Nadat Kelvin op het ruimtestation is aangekomen treft hij daar nog geen handvol mensen aan, maar geen van hen is bereid om te vertellen wat voor vreemde zaken zich voordoen. Kelvin zal echter spoedig achter het geheim van Solaris komen, want al gauw krijgt hij buitengewoon vreemd bezoek die hem voor een moeilijke keuze zal stellen...

In 1972 kwam de beroemde Russische regisseur Andrei Tarkovsky met Solyaris, naar het boek van de Pool Stanislaw Lem. Het door Steven Soderbergh (Ocean’s Eleven, Traffic) geregisseerde en door James Cameron (Terminator 2, Titanic) geproduceerde Solaris, met George Clooney in de hoofdrol, is de tweede film die gebaseerd is op het betreffende boek. Qua genre hinkt Soderbergh’s Solaris een beetje op twee gedachten. De setting, een ruimtestation rond een mysterieuze planeet, heeft alle schijn van science fiction, maar qua plot is het vooral een psychologisch drama. Dit laatste heeft tot gevolg dat het verhaal voornamelijk draait om het uitwerken en uitdiepen van de relaties tussen de hoofdpersonen. Daarbij worden vluchtig filosofische thema’s aangestipt over zaken als (De Zin Van) Het Bestaan. En daar moet je van houden. Ieder die een groots opgezet SF-spektakel vol explosies en schitterende effecten verwacht is bij deze gewaarschuwd. Want Solaris is een vrij kleinschalige, doch stijlvolle productie met prima acteerwerk en een goed doordachte opzet, maar een tergend traag verloop. Als kijker ben je eigenlijk continu aan het wachten op die ene wending die het verhaal net dat beetje extra zal geven. Of een dergelijke draai ook daadwerkelijk komt? Dat moet je zelf maar gaan bekijken...

Beeldkwaliteit

Solaris staat met een verhouding van 2.35:1 op DVD, en de transfer is (eigenlijk vanzelfsprekend) anamorf. De film is natuurlijk erg recent, zodat op voorhand weinig grote problemen verwacht worden. En inderdaad valt er weinig te klagen, al constateren we wel dat de scherpte op sommige momenten een klein beetje tegenvalt gezien de lage leeftijd. Ook is er meer edge enhancement toegepast dan wenselijk. De kleurverzadiging laat echter niets te wensen over. Hierdoor komen de stilistische beelden, waarbij kleuren worden gebruikt om het verschil tussen verleden (warm, zie het derde screenshot) en heden (koud, de overige shots) aan te geven, prima tot hun recht. Wat betreft artefacting zijn de prestaties eveneens uitstekend: hier en daar tref je een in het oog springend gevalletje van aliasing aan, maar daar blijft het dan ook bij. En uiteraard is de print ook compleet vrij van vuil en beschadigingen. Ondanks enkele kleine minpuntjes hebben we dan ook te maken een plezierig ogende transfer, zodat een dikke voldoende op zijn plaats is.

Geluidskwaliteit

Zoals eerder vermeld moet Solaris het niet hebben van spektakel en overweldigende effecten, een feit dat logischerwijs ook in het geluid terug te vinden is. Vanwege het belang van de dialogen heeft men het geluidsontwerp namelijk bewust simpel gehouden, zodat het Dolby Digital 5.1-spoor (448kbit/s) de nadruk sterk op de voorkanalen heeft liggen. Daar is de spraak netjes in het midden geplaatst en vormen de linker- en rechterluidspreker de bron van een aangenaam stereobeeld. De achterkanalen spelen geen enorme rol, meer dan de uitstekende filmmuziek en hier en daar wat subtiele ambiance zul je niet uit de surrounds horen. Gezien de bedoelingen van de makers (“niet al te veel toeters en bellen”) niet onverwacht. De klank van het geluid is uitstekend, veel detail in het hoog, een strak laag en een uitstekende dynamiek. Het enige minpuntje is dat er incidenteel enige lichte vervorming hoorbaar is. Maar dat mag de pret niet drukken, want al met al is dit een prima, passende 5.1-track voor dit type film.

Extra's

Deze Special Edition van Solaris loopt niet over van de extra’s (de toevoeging SE is daarom wellicht wat overdreven), maar toch is in de menu’s een bescheiden aantal toevoegingen te vinden. Alle extra’s zijn netjes Nederlands ondertiteld, inclusief het audiocommentaar.

Audiocommentaar
Op het commentaarspoor bij Solaris hoor je hoe regisseur Steven Soderbergh en producer James Cameron de film toelichten. Daarbij praat men onder meer over de aanpak met betrekking tot het filmen, maar ook over de thema’s en de verschillen met het boek. Eveneens interessant om te horen is hoe Cameron, zeker niet de minste wat regisseren betreft, tegen de keuzes en stijl van Soderbergh aankijkt. Verder hebben de heren het regelmatig over alternatieve takes en verwijderde scènes, die jammer genoeg niet op de DVD te aanschouwen zijn. Maar dat doet natuurlijk niets af aan de kwaliteit van het commentaar. Duidelijk een extra die meer inzicht geeft over hetgeen men met de film wilde bereiken.

HBO Special
Een weinig verrassende ‘Making Of’ van ongeveer 13 minuten, promotioneel van aard met zoals gebruikelijk de nadruk op verhaal, personages en cast.

Solaris: Behind the Planet
Gezien het promotionele karakter van de vorige extra, verwacht je dat deze tweede ‘Making Of’ wat dieper op de technische kant van de productie ingaat. Dat blijkt slechts deels het geval. Enerzijds krijg je in 18 minuten namelijk redelijk wat achtergrondinfo, alsmede een uitgebreidere blik achter de schermen, maar anderzijds blijft alles tamelijk oppervlakkig en bevat de featurette tevens flink wat dubbel materiaal (d.w.z. materiaal dat al in de HBO Special te zien was).

Screenplay
Voor de echte volhouders is het totale script (oorspronkelijk circa 75 A4-tjes) op de DVD aanwezig, verspreid over vele schermen met tekst.

Mits je weet wat je kunt verwachten – een psychologisch/relationeel drama met een minimalistische opzet, in plaats van een groots actiegericht SF-spektakel – is Solaris best een aardige film. Al is het, mede door zijn onconventionele karakter en trage verloop, duidelijk geen kost voor iedereen. De DVD uitgave is prima verzorgd: het beeld heeft weinig tekortkomingen en de schijf bevat een goede 5.1-track. Een handjevol Nederlands ondertitelde extra’s, waarvan het commentaar de grootste toegevoegde waarde heeft, rond de nette, doch niet echt 'speciale' Special Edition af.